χαραδριός

(charadrius). Γένος πτηνών της οικογένειας των χαραδριιδών, της τάξης των χαραδριόμορφων. Απαντούν συχνότερα στις ακτές της νότιας Ευρώπης την εποχή των μεταναστεύσεων. Κατά την άμπωτη, όταν δηλαδή χαμηλώνει η θάλασσα, οι χ. Τρέφονται με μικρά κοχύλια και ζωύφια, που τα ψαρεύουν στα τέλματα. Τις φωλιές τους τις φτιάχνουν πάνω στο έδαφος. Όταν πλησιάζει εχθρός, προσποιούνται ότι έχουν σπασμένη τη φτερούγα τους, ώστε να τον προκαλέσουν να τους επιτεθεί και έτσι να τον απομακρύνουν από τα μικρά τους, που εν τω μεταξύ βρίσκουν την ευκαιρία να κρυφτούν. Στην Ευρώπη, υπάρχουν πολλά είδη χ., μερικά από τα οποία χαρακτηρίζονται από ένα μαύρο περιδέραιο πάνω στο ανοιχτόχρωμο τρίχωμά τους, όπως ο χ. ο στρεπτοφόρος, αλλιώς χειμωνιάτικο θαλασσοπούλι ή πετροπέρδικα και ο χ. ο αλεξανδρινός, αλλιώς παρώνος. Άλλα πάλι έχουν ζωηρότερο φτέρωμα, όπως ο χ. ο υέτιος, ή ο χρυσός, κοινώς βροχοπούλι και κιτρινοπούλι και ο χ. ο τεφρόχρους. Όλα αυτά τα πουλιά είναι αποδημητικά και ταξιδεύουν σε μακρινές περιοχές, από τις αρκτικές τούνδρες έως τις ακτές της δυτικής Ευρώπης και την τροπική Αφρική. Άλλα είδη χ. ζουν στη Βόρεια Αμερική και μεταναστεύουν σε μακρινές περιοχές. Αυτό γίνεται κυρίως με τον χ. τον χρυσό, που μεταναστεύει κάθε χρόνο από την Αλάσκα στην Αργεντινή, άλλα δεν πραγματοποιούν χωρίς σταθμό την απόσταση από την Αλάσκα έως την Πολυνησία.

* * *

ο, ΝΑ, και χαλαδριός Μ

ζωολ. γένος, τυπικό τής οικογένειας χαραδριίδες, σύμφωνα με τη σύγχρονη επιστημονική ταξινόμηση, παρυδάτιων χαραδριόμορφων πτηνών, γνωστό σήμερα με τις κοινές ονομασίες σφυριχτής ή κιτρινοπούλι

αρχ.

(μτφ) αδηφάγος, λαίμαργος άνθρωπος («χαραδριοῦ βίον ζῆν», παροιμ. φρ.).

[ΕΤΥΜΟΛ. < χαράδρα + επίθημα -ιός που απαντά και σε άλλες ονομασίες πτηνών (πρβλ. αἰγυπ-ιός, ἐρωδ-ιός). Ως όρος τής ζωολ., στη νεοελλ., η λ. είναι αντιδάνεια, πρβλ. νεολατ. charadrius].